Niedokończony poemat dygresyjny. Opowiada o tytułowym bohaterze – Maurycym Beniowskim, Polaku walczącym na Kamczatce w czasie konfederacji barskiej. Choć główny wątek fabularny jest romantyczno-przygodowy, ważniejszą rolę odgrywają liczne dygresje autora – refleksje na temat historii, narodu, patriotyzmu, literatury i samego pisarza.