Składająca się głównie z dialogów powiastka filozoficzna napisana w roku 1776.
Ujęta została w niezbyt wyraźną ramę fabularną. Wędrówki tytułowych bohaterów i ich dysputy składają się na obraz nowego świata, w którym zanika granica między panem i sługą. Sprytny, zaradny Kubuś jest co prawda fatalistą, jednak wbrew tym deklaracjom nie godzi się na zło świata i wierzy, ze dobro i sprawiedliwość muszą wreszcie zatriumfować. Kubuś jest prawdziwą maszynką do snucia zabawnych, przewrotnych opowieści, często przerywanych dygresjami. Otwarta forma tej powiastki filozoficznej przypomina eksperymenty prozy XX wieku. Narrator snuje opowieść jak tworzy swoje dzieło.

Okładka miękka powycierana, przykurzenia, rogi lekko zagięte.